Richard de Vries - EEN VETERAAN VERTELT

DEEL 4 DE NIEUW - GUINEA PERIODE OKT. 1959- APRIL 1961

Hoofdstuk 4.
pagina 22

Toen ik in de barak arriveerde zeiden een paar collega’s, dat er een mooie film zou draaien, in de open lucht bioscoop achter ons barak. Ik ging graag naar die open lucht bioscoop, om naar een film te kijken. Het avond eten schoot er nu wel bij in, maar ik had nog wat biscuit in mijn kast. Ik ging met wat collega’s mee, om naar die film te kijken en dan na afloop wilden we dan een pilsje te gaan drinken in de kantine. Althans dat was de bedoeling. Ongeveer 30 minuten later zagen wij de Dakota langs de beach vliegen. De open lucht bioscoop was ongeveer 4 à 500 meter van de beach verwijderd. Het was al schemerig. Ik zag toen, dat ze 5 van die fakkels snel achter elkaar dropten en dat gaf een behoorlijke lichtbundel in de lucht. Een mooi gezicht. Maar toch vond ik dat vreemd, dat dit zo snel achter elkaar kon en ook nog op dezelfde hoogte en afstand van elkaar. Dat moet je dan zeker met 2 à 3 man doen, naast elkaar knielend en de fakkels op de juiste timing ontborgen en doorgeven aan elkaar. Dat zei ik ook tegen mijn collega, die naast me zat. Omdat ik weet welke handelingen je moet uitvoeren, voor je zo’n fakkel dropt. Het zit namelijk zo: Aan de fakkel koker, die ongeveer een meter lang is en een diameter rond de 16 cm heeft, zit een draaivennetje, dat wordt geborgd met een pennetje om te voorkomen, dat het vennetje gaat draaien. Als die gaat draaien door de wind vliegt die er naar een paar omwentelingen af en krijg je de ontsteking. Een lichtmassa. Met een sterkte van wel honderd duizend kaarsen. Daar kun je beter niet bij in de buurt staan, als die wordt geactiveerd. Dan werkt die als vlammenwerper. Het was wel een lichtshow die ze gaven. "Daar is teamwork voor nodig, als dat zo snel achter elkaar kan worden uitgevoerd. Vooral in een bewegend vliegtuig met wat turbulentie. Waar evenwicht problemen ook meespelen bij dit soort werk, in het staartgedeelte," zei ik.
Dit kan alleen goed en verantwoord worden uitgevoerd, door de dropper zelf. Door één voor één een fakkel aan te nemen en zelf voor de deuropening de borgpen er uit te trekken, het vennetje vast te houden en dan te droppen. Maar dan krijg je in de lucht niet een dergelijk mooie regelmaat van fakkels naast elkaar hangen. Dat viel dus direct bij mij op. Het was te mooi.
Ze kwamen rond de 10 minuten later, voor de tweede maal langs vliegen. Ik zei toen tegen mijn collega op de bioscoopbank : " Dit ga ik straks toch aan v/d Wiel vragen, als die terug is in de barak, hoe hij zo snel die dropping en die regelmaat heeft gerealiseerd." Die borg pennetjes er uit halen met 2 à 3 man kan wel. Maar het blijft met het snel doorgeven gevaarlijk. Omdat het vennetje al een draaigelegenheid krijgt in de kist, als je niet goed uitkijkt.

Ik heb namelijk zelf ook wel droppings moeten verrichten met deze Dakota. Maar nooit met fakkels. Het stond me ook niet bij, dat we in die 10 maanden dat we hier met de Dakota’s vlogen, ooit van die fakkeldrop vluchten werden gemaakt. Voor het droppen in het algemeen, heb je al een procedure nodig, als je dat alleen moet uitvoeren. Je moet o.a. zorgen dat je een goede radio verbinding hebt met de vlieger. Dat je een goed afgestelde veiligheidsband om hebt, voordat je de deur opent. Als die open is, heb je lawaai en wind door de kist. En zeker achter bij de deur. Vooral bij de deuropening en bij laag vliegen langs de kustlijn heb je ook nog van die ongecontroleerde bewegingen van de kist. Je hebt dan je handen al nodig om je staande te houden. En zeker als je in het staart gedeelte moet staan om iets uit te voeren. Die onverwachte bewegingen bij laag en langzaam vliegen, langs de kustlijn kunnen bij dit soort werkzaamheden fataal zijn, als er een inschattingsfout wordt gemaakt. Zeker als je er een lichtbundel show van wilt maken.
Wat gebeurde er: ze vlogen weer laag en langzaam langs de beach en voor de tweede maal zou een serie van die kokers worden gedropt. Ik zag er 4 naar buiten komen, maar geen vijfde, maar wel een vlam vanuit het vliegtuig. Bijna gelijk daarna, hoorde ik aan het geluid van de motoren, dat ze de gashendels hadden teruggetrokken. Ik kon vanaf de bioscoop niet meer zien dat het vliegtuig een dalende beweging had ingezet. Ik zei toen wel gelijk tegen mijn collega: "Maar dit gaat fout, ik hoor het aan het motor geluid, dat ineens weg valt, dat hij besloten heeft een landing op het water maken, en niet meer op de landingsbaan van het vliegveld. Let maar op." We hoorden toen in de buitenlucht bioscoop, na ongeveer een 40 à 50 seconden een denderende en abnormale smak geluiden. Ik zei toen weer: "Dit is een abnormale ditch geweest, dat overleef je niet." Bijna een ieder vloog daarna vanuit de bioscoop naar de beach. Ik bleef een tijdje met alle onmacht zonder iets te kunnen zeggen staan. Voelde me alleen en voelde dat de gehele bemanning dit niet kon overleven. Een dergelijk smak op het water kun je niet overleven. Ik kreeg een raar gevoel. Nog geen uur geleden zat ik nog in dat zelfde vliegtuig, met Smits en Mulder en was zelf bij toeval gewisseld, voor deze vlucht. En ik had nog met Immers en v/d Wiel gesproken. Dit was voor mij de tweede keer, dat ik op deze wijze door een beslissing van een technisch officier, direct voor een vlucht werd geschrapt. Ik realiseerde me, dat ik weer aan de dood was ontsnapt. De eerste keer was namelijk bij de laatste Martin Mariner vlucht gebeurd. Ook toen werd ik 5 minuten voor vertrek terug geroepen. Het vliegtuig kwam ook niet meer terug. Ook daar waren 5 man van dood en 3 gewond.

Ik ging van het film theater alleen terug naar de slaapzaal en niet naar de beach. Ik kon dat even niet. Het was inmiddels elf uur in de avond geworden, toen de eerste collega’s terug kwamen in het slaapverblijf. Zij vertelden me, dat er stoffelijke resten van de bemanning met bootjes van de marine aan wal waren gebracht. Over de directe oorzaak kon niemand iets zeggen. Ik durfde ook mijn vermoedens niet uit te spreken. Vermoedens zijn geen bewijs, er kan met de persoon/personen, die de droppings werkzaamheden hadden verricht ook iets gebeurd zijn. Struikelen, vallen, onwel, je weet het niet met zekerheid. Tegen twaalf uur was een ieder binnen op de slaapzaal, behalve v/d Wiel en Immers niet. Die zouden nooit meer terug komen. Maar om één uur sliep ik nog niet. Men raakte er niet over uit gepraat. Zo tegen tweeën kwam een officier binnen. Die moest mij hebben. Licht aan. Weer iedereen natuurlijk helemaal wakker op ons zaaltje. Hij kwam mij vertellen, dat ik om 0.600 uur zou worden opgehaald met een jeep. En dat het plan was, om zeven uur te gaan vliegen, naar Hollandia. Over de reden daarvan, zou ik dan wel horen. Einde gesprek. Zo gaat dat eenmaal in dienst.