|
Radio Omroep Nieuw Guinea (RONG)
Van: Papoea Bibliotheek Toen eind december 1949 Nieuw Guinea op eigen benen kwam te staan, was er geen radio-omroep. Op 24-3-1949 liet de amateurgroep Radio Biak zich voor het eerst horen
met een strijdkrachten programma via een telefoniezender van het
radiostation van de Militaire Luchtvaart van het KNIL. Radio Omroep NG (RONG):
Omroepleider: 1950-1955: G.F. van Velzen (tel. Se. 6) Omroepstaf: 1955: D. van Os & G.F. v. Velzen 1956: D. van Os & G.F. v. Velzen & W. de Vries 1957: D. van Os & G.J.J. (Joop) van ZijI. v.a. medio 1956 (de latere eindredakteur/presentator v/h NOS-joumaal) 1958: D. van Os & G.J.J. van ZijI & The Kim Siang 1959: B.I. Meyer Omroep- en programmaleider: 1956/57/58: A.H.R.(Fred) Hoogezand 1959: D. van Os (met verlof) waargenomen door: J.C.M. (Jacques) Grijpink Technische Dienst: 1957/58: G.F. van Velzen & W. de Vries 1959: G.F. van Velzen & W. de Vries & J.K. Arends Omroep(st)er: Gerda Gouwe (ex omroepster van de Wereldomroep te Hilversum) en Hans Oosterhof, die eind 1960 in opdracht van het gouvernement een maleistalige zender voor de Papoea's opzette: Radio Papua Barat (RaPaBa). Commies-Redacteur: R.W. Bouw Op 30? of 28? -9-1950 kwam men voor het eerst in de lucht. In de periode
september t/m december 1950 vonden 85 uitzendingen plaats met een totale
zendtijd van 179 uur. De overheidsomroep kreeg de naam Radio Omroep Nieuw-Guinea, afgekort R0NG, door cynici en humoristen gewoonlijk WRONG
genoemd. Een grapje uit die tijd luidde: "Wanneer wordt de WRONG nu RIGHT?" De RONG was toen niet meer dan een verbouwde benzineloods, die opgetast lag met lege benzinedrums. De personeelswoningen van de RONG bij Sentani, indertijd door de radiomensen zelf gebouwd van dumpmateriaal en inmiddels volkomen vervallen, werden met de grootste spoed hersteld. De radiostudio was door de omroepleider, de heer G.F. van Velzen, van binnen geheel opgeknapt en verbouwd tot een praktischer indeling. In Biak was inmiddels een echte studio verrezen, geëquipeerd met nieuw en beproefd materiaal en een 5 kW zender. Geen bijzondere sterke zender voor zo'n uitgestrekt gebied. maar toch met een output 20x zo groot als de oude zender. In 1955 verhuisde de dienst weer naar het meer centraal gelegen Biak,
waar ook de oorsprong van de RONG lag, als amateuromroepje begonnen door een
paar vooruitstrevende luchtmachtmilitairen. Intussen kwam de Indonesische radiopropaganda tegen de Nederlandse
'bezetting' van NG op gang via Indonesische omroepzenders. die overal op NNG
goed te ontvangen waren. In maart 1962 kwamen er meldingen over een Indonesisch radiostation dat onder de naam 'Voice of Free West-Irian' fel anti-Nederlandse propaganda-uitzendingen verzorgde. 'Jongens, hou er toch mee op en ga weer terug naar Holland', hoe vaak zullen de Nederlandse militairen tijdens de zuiveringsacties deze woorden van Makassar-Roos gehoord hebben: de omroepster met de warme flemende stem van de Indonesische stoorzender, die uitstekende muziek afwisselde met propaganda. Later heeft men zich wel eens afgevraagd of men deze zender niet had moeten storen, maar daar verzette het in NG consequent toegepaste grondbeginsel van de vrije democratie zich tegen. Als antwoord op deze propagandazender begon de RONG een tegenoffensief. Hans Oosterhof, een Dordtse jongen, getogen in Indonesië, verzorgde een programma, waarin telkens de Indonesiërs belachelijk werden gemaakt om hun strijd om NG. In het programma noemde Hans Oosterhof zich Tetep. Hij nam voortdurend de Indonesische politiek onder de loep met grappen en grollen. Toen kwam maandag 1-10-1962. De RONG viel nu onder het
bestuur en de verantwoordelijkheid van de UNTEA en had zich op de nieuwe
situatie ingesteld. Zondagavond 30-9-1962 werd de uitzending besloten met de
korte zin: 'Dit was de laatste uitzending van de Radio-Omroep Westelijk
Nieuw Guinea'.
Sinds
1955 werd door de RONG te Hollandia een actie gevoerd ten bate van het Rode
Kruis Nieuw Guinea om gelden bijeen te brengen voor de aanschaf van radiotoestellen
voor de ziekenhuizen in Hollandia. Op de z.g. RONG-kaarten diende een bedrag
van ten minste 53 cent extra bijgeplakt te worden. Tegen inlevering van deze
kaarten betaalde PTT-NG de RONG dan het extra geplakte bedrag uit (minus 3
cent administratiekosten). De actie gold alleen voor de RONG te Hollandia.
Alle andere stations verzorgden eveneens dergelijke programma's, doch daar
hoefde niets extra voor te worden bijgeplakt. De actie ging door tot onder
het UNTEA-bestuur en ook nog in 1963 onder het Indonesische bestuur. Ook voor reacties op deze herinneringen kun je terecht op het prikbord/forum.
|