De juridische en emotionele worsteling kostte hem drie jaar van zijn leven, maar dat is het Guus de Roos (70) dubbel en dwars waard geweest. De naam van zijn broer Rob, die in 1957 met een KLM- toestel verongelukte , is eindelijk van alle blaam gezuiverd. "En daarmee de eer van de familie."

De advocatenkosten? Guus de Roos rekent voor. " Bij elkaar zo'n anderhalf tot twee ton, in guldens , waarvan we het grootste deel nooit vergoed zullen krijgen. Maar goed, dat hadden we min of meer ingecalculeerd. Je bent zo een ton kwijt als je tegen allerlei instanties moet opboksen. Erger was de psychische ellende, waarmee we al die tijd onnodig geconfronteerd zijn geweest."

Voor de kust van het voormalige Nieuw Guinea verongelukt in 1957 het KLMtoestel 'Neutron'. De ramp - op dat moment de grootste in de vaderlandse luchtvaartgeschiedenis - eist de levens van 57 mensen , onder wie de 36-jarige gezagvoerder Rob de Roos. Tien andere inzittenden worden levend uit de Indische Oceaan gevist. In maart 1958 concludeert de Raad van de Luchtvaart dat noch een vliegfout van de bestuurder, noch een technisch mankement de vliegramp op overtuigende wijze kan verklaren.

Ruim veertig jaar en een slepend rouwproces later, in 1999, krijgen de nabestaanden van De Roos - en vooral zijn weduwe, drie kinderen en broer - een flinke opdoffer te verwerken, als het tv- programma KRO Netwerk op aanwijzing van een overlevende suggereert dat de gezagvoerder ten tijde van de ramp dronken zou zijn geweest en zich aan stuntvliegen zou hebben bezondigd. Guus de Roos is geschokt. "Dit kon gewoon niet waar zijn, daar kende ik mijn broer - ook nog mijn lievelingsbroer - goed genoeg voor.

Hij had een groot verantwoordelijkheidsgevoel, zowel ten opzichte van zijn luchtvaartmaatschappij als van zijn passagiers. Zijn dood was al erg genoeg, hij liet een vrouwen drie kinderen achter. En om dan plotseling, onvoorbereid en zonder wederhoor iets te horen dat onmogelijk waar kon zijn : we waren compleet van de kaart . Alles werd opgerakeld. Zijn kinderen kregen op de hockeyclub cynisch te horen : mooi van jouw vader, hoor! Het was te gek voor woorden."

De familie raapt alle moed bij elkaar, spaart kosten noch moeite en begint getergd aan de lange weg die tot eerherstel moet leiden. Daartoe wendt ze zich onder meer tot de rechter en de Raad voor de Journalistiek. "Het was een moeilijke tijd", zegt De Roos, "maar zo nu en dan was er een positief tussenmoment dat ons sterkte.

Bijvoorbeeld toen bleek dat minister Netelenbos van Verkeer de zaak serieus nam en op de momenten dat uit de vele getuigenverhoren bleek dat we ijzersterk stonden. Toch had het me in de greep. Overdag functioneerde ik gewoon en liet ik niets merken, maar 's avonds kwam wel eens de klap en was ik vaak totaal verslagen." Uiteindelijk, na drie jaren van juridische strijd, wordt de familie op alle fronten in het gelijk gesteld, zowel door de Raad voor de Journalistiek als de rechter : er is geen enkele aanwijzing dat Rob de Roos in kennelijke staat verkeerde op het moment dat het vliegtuig neerstortte. De rechter concludeert : "Wat de KRO heeft gedaan is het bewust te kwader trouw verstrekken van onjuiste, onbetrouwbare en lasterlijke informatie. ( ... ) Bij vele honderdduizenden circuleren sinds de uitzending geruchten die ten diepste beschadigend zijn voor de nagedachtenis van Rob de Roos."

Inmiddels heeft de KRO gerectificeerd en een smartengeld van 7500 euro uitgekeerd." Dat geld hebben we laten overmaken aan de Stichting Hulp aan Papoea's in nood", zegt De Roos . " Papoea's hebben destijds hun best gedaan de overlevenden uit de zee te redden en zijn in het verleden bovendien slecht behandeld door de Nederlanders." Maar belangrijker nog is de genoegdoening. "Omdat we vreselijk onder druk hebben gestaan, voelt dit als een geweldige ontspanning. Ik ben er dankbaar voor dat er recht is gedaan aan de waarheid. Voor mezelf, zijn weduwe, zijn kinderen, maar vooral voor Rob. Want dit had hij niet verdiend."

Copyright : Leij , E . A. van der

Ook voor reacties op deze herinneringen kun je terecht op het prikbord/forum.