Morning Star - officële vlag van West Papua

Welkom
Verantwoording
Fotogalerij
Handige Links
Reageer
Gastenboek
De Judas-kus
NieuwGuinea in media
Prikbord
Bezoekersbijdragen



 


Kerstbrief van Bert Jannink †

Van: Jan Derk Boerma
Date: 18 december 2010
Time: 07:34:22

Ifar, Kerstmis 1952.

Deze Kerstmis is voor mij zo onverwacht spoedig aangebroken, dat ik nauwelijks het besef heb gehad om een speciale brief naar de Getfertsingel te schrijven. 't Was zo'n drukte de laatste weken, de jongens van 't hospitaal weg, de aankomst der nieuwelingen en al jullie pakjes en de grote kisten, die ik kreeg.
Wat hebben jullie me toch ontzettend verwend, ik voel me zo rijk nu ik in staat ben om andere mensen eens een plezier te kunnen doen, na zolang krap te hebben gezeten en wat ben ik blij met de prachtige droog-alpenbloemen, 't is zo prettig om er naar te kijken, want hier zijn helemaal geen bloemen, alleen enkele cinnea's.

Om half zeven moest al het verplegend personeel op 't ziekenhuis zijn om de Kerstpakketten van het Nederlandse volk in ontvangst te nemen. Alle ziekenzalen waren met groen versierd en op de grote mannenzaal stond een kerstboom. Er werden kerstliederen op de grammofoon gespeeld en later hield dominee Jense een aardige toespraak. Toen hoorden we in de verte de fluiten van de Papoea's en weldra verscheen een grote lampionoptocht met fluitende Papoea's, een enig gezicht, ook zij zongen enkele kerstliederen en daarna werden de pakketten uitgedeeld en wensten allen elkaar vrolijk Kerstfeest. Voor sommige zieken was 't wel een zeer zwaar Kerstmis, n.l. enkele jongens liggen met T.B.C. en weet je nooit hoe dat zal aflopen.
Na de uitdeling van de kerstpakketten ging ik naar de Boedjang-barak, 't was een prachtige heldere avond met een mooie sterrenhemel.
In de eetzaal van de Boedjang-barak was intussen al een zeer gezellige kerststemming. De jongens zaten aan tafels, die versierd waren met groen en waarop mijn kaarsen branden, die jullie in 't kerstpakket stuurden en waar we ontzettend blij mee waren.
Ook hier was een kerstboom en alles was zeer gezellig. Ook het diner, wat de vrouw van onze Paatje voor ons gekookt had en waarvoor we geld bij elkaar gedaan hadden. Het was heerlijk en er was daarna nog zoveel lekkers, dat we 't nauwelijks opkonden. Ook de Papoea optocht kwam later langs en hebben we hen natuurlijk ook onthaald. Om 11 uur gingen alle Protestanten naar de Kerk en daarna ben ik naar bed gegaan, 't was dus een zeer geslaagde avond.
De vrouw van Paatje heb ik een mooie lap stof laten uitzoeken voor alle goede zorgen die zij altijd aan ons besteden. Thomas heeft mijn Ramepak gekregen, dus die is ook zeer gelukkig gemaakt voor de Kerstmis.

Vandaag 1e. Kerstdag, bracht ik door bij de familie Eijbergen in Kota Baroe, waar ik een zeer gezellige rustige dag doorbracht. We zaten gezellig bij de Kerstboom, die veel lijkt op de Hollandse Kerstboomplant en ik had het mooie vuurwerk voor de kinderen meegebracht en heb de mooie doos met de Nachtwacht voor de gehele familie meegebracht. Heerlijk 's nachts in een bed geslapen en de volgende morgen in de Humbold-baai gezwommen, om op adem te komen, daarna de nieuwe huizen bekeken van Hollandia-Haven en 's avonds laat terug naar Ifar.

De volgende dag, Zaterdag, weer vrij en was ik van plan Thomas op te zoeken in de Kampong , er wilde echter niemand mee en had ik geen zin om alleen te gaan. Toch wilde ik 's middags mijn tocht doorzetten en eindelijk had ik een partner Muyris, die volgende week naar Holland vertrekt.
Welgemoed liepen we samen met geweer en rugzak naar 't Sentanimeer, aan de kust werden we na lang wachten naar Ifar Ketjil gebracht en werden daar allerhartelijkst door de Kepala-Kampong ( Hoofd kampong ) ontvangen. We kregen verrukkelijk eten en zoals de vorige keer kregen we weer vingerkommetjes voor onze handen.
's avonds gingen we op de krokodillenjacht, Muyris en ik met 5 Papoea's als roeiers, 't was heldere maneschijn en we pagaaiden naar de oevers van 't meer, waar het oerwoud hoog tegen de lucht oprees. Met schijnwerpers zochten we het oppervlak van het water af en werkelijk zagen we na enige tijd 2 bloedrode ogen in het heldere licht van de lamp. Muyris, die 't geweer had, schoot 2 x, maar mis, we hoorden een geweldige plons in 't water en 't beest was nergens meer te vinden. We zagen nog 2 krokodillen, ook ik loste nog een paar schoten maar tevergeefs, 't is dan ook wel heel moeilijk om uit een uitgeholde boomstam, waar je al moeite hebt om je evenwicht te bewaren, raak te schieten.
Nadat we ongeveer 2 uur deze fantastische jacht maakten gingen we naar een andere Kampong, n.l. Ifar Bobronko, waar die avond Kerstfeest gevierd zou worden.
We hadden de hele avond onder de jacht dan al kerstliederen over bet water gehoord, afgewisseld door tromgeroffel en gefluit.
De Kampong lag helemaal in het water en was dus geheel op palen gebouwd, op planken en landingsstrips kon je van het ene huls naar het andere lopen.
Wij werden spoedig naar de kerk geloodst, waar het feest in volle gang was. Overal zaten Papoea's op de grond, oude uitgemergelde vrouwen, oude vieze mannen, vrouwen met kinderen aan de borst en andere kleine kinderen, alles zat en lag door elkaar. Sommigen sliepen, andere kletsten en door alles heen werd steeds door het fluitorkest gefloten. Wij moesten vlak vooraan plaats nemen op een paar stoelen, die inderhaast bijgeschoven waren. 't Was ondertussen al 12 uur en ik was doodmoe, daarbij moesten we naar een zeer langdurig opgewonden preek luisteren, zodat ik haast in slaap viel.
Na de preek schudden we dan ook de belangrijkste personen de hand en wilden vertrekken. Dat kon echter helemaal niet, er zouden nog toneelstukken opgevoerd worden n.l. kerstspelen, we moesten dus weer blijven zitten.
De spelen waren kostelijk, Papoea's verkleed als Maria en als Engelen met witgekalkte gezichten en er werd gespeeld met een overtuiging, die enig was.
Ook de "Barmhartige Samaritaan" werd opgevoerd, oerkomiek, maar 't ging ruig toe want ze sloegen elkaar in hun opwinding soms aardig hard. Toen alle spelen eindelijk afgelopen waren en de muziek weer luid trommelend en fluitend. " Stille Nacht " ten beste gaf, konden we eindelijk vertrekken. Gelukkig had men ons de hele avond op sterke koffie vergast, die ons nog enigszins wakker had gehouden. Tegen half 4 vertrokken alle Buitenkampongers in hun prauwen en zo voeren we met een hele vloot terug naar Ifar Ketjil.
Thomas had keurige tempatjes voor ons in 't huis van de Kepala Kampong en hij ging zelf voor de deur slapen. We vielen als blokken in slaap.
De volgende morgen, zondag, om 8 uur lekker gezwommen in 't Sentanimeer, de eilandjes zijn zo mooi en liggen zo heerlijk, je leeft er als in 't Paradijs.
Om half negen gingen we naar de Kerk en werd die precies zo gehouden als alle Ned. Hervormde Kerken in Nederland en kon ik de gezangen meezingen.
Na de Kerk pakte ik m'n spulletjes uit, die ik in de kisten uit Holland had gekregen. Het enthousiasme was groot en weldra kwam men met stenen bijlen en mooi uitgesneden houtwerk aandragen om te ruilen. 't Was een complete markt, voor een grote mooie lap kreeg ik precies evenveel als voor zo'n knappende kikker. Op deze manier heb ik dus een prachtige verzameling voorwerpen van 't Sentanimeer verkregen en zal trachten een doos vol aan Muyris mee te geven.

Dan nog iets anders. Ik heb een verzoek gekregen van 80 Papoea's om in Holland een grote trom voor hen te willen bestellen voor Koninginnedag. Zij kunnen met elkaar in Februari f. 1650,— bij elkaar hebben. Deze eenvoudige gastvrije mensen worden vaak door iedereen beduveld en wil ik graag hiermee helpen.

Met grote voldoening kan ik achterom kijken naar het jaar 1952, ik ben een ander mens geworden. Je moet hier in Nieuw-Guinea keihard zijn en de moeilijkheden onder ogen zien, dan snelt de tijd voorbij.

Bert Jannink.

L.S. 

Uit de papieren van mijn eerder dit jaar overleden vriend Bert Jannink kwam deze 
kopie brief te voorschijn. Hij werkte toen als verpleger in het ziekenhuis in Ifar 
(hoog). Als "Boedjang", de vrijgezellen die altijd wat afgezonderd werden (kan ik 
me van mezelf herinneren).

Zo kon je ook kerst vieren, geen sneeuw. lekker warm maar soms wel wat verlangen om 
even hier in Nederland bij de familie en vrienden te zijn.

Mooie kerst!

Jan Derk Boerma

 

Kennismaken met Bert Jannink - door Jan Derk Boerma

Bert is begonnen als militair in NG (hospik), daarna verpleger maar ook al wat import van textiel.
Daarna de Bestuursschool in Hollandia, ik meen de eerste lichting.
Gedurende zijn bestuurstijd aan de Zuidkust heeft hij veel films gemaakt waarvan de video is gemaakt met de inleiding van Victor Kaisiëpo. Na het beëindigen van de Bestuurstaak is hij weer verder gegaan met import van textiel (Twente N.V.), vooral de door hem altijd genoemde "Lappoes", waar vele dames in NG hun jurken van hebben gemaakt of laten maken.
In Dok 8/9 in Hollandia Haven heeft hij samen met zijn vrouw ook een textielwinkel gehad (Winkel 51).
Zijn vrouw Jeanne is ook vorig jaar enkele maanden na Bert overleden.