Biografie Knuijsting

Onderstaand gelieve U Hoogedelgestrenge aan te treffen een beknopt overzicht van de gebeurtenissen van de eerste dagen van het transport naar Japan.

Maandag, 26 december 1949

Embarkement te Tandjong Priok van 55 Japanners te 11.35 uur. De liggende patiënten onmiddellijk opgenomen in het ziekenzaaltje, terwijl de overige zieken voorlopig op het voordek bleven. Vertrek van Priok 12 uur.

Embarkement van Onrust te 02.30 uur begonnen.

In totaal overgenomen van beheerder Onrust 638 Japanners. Vertrek van Onrust 04.45 uur. Geen bijzonderheden.

In totaal overgenomen 55 + 638 = 693 Japanners.

Hieronder bevonden zich 4 vrijgesprokenen met tickets voor klasse IIb. Passage ticket vermeldde oorspronkelijk 692 personen, werd door de 2e stuurman gewijzigd in 689.

De zieken van het voordek werden overgebracht naar het tussendek waar met zeilen een apart gedeelte werd afgescheiden. Keukenpersoneel onmiddellijk aan het werk gesteld en om 07.30 uur werd het avondeten uitgereikt. Voeding door mij persoonlijk gekeurd: goed.

De krankzinnige heeft zich goed gehouden. Aan boord een hut gekregen voor hem en via Hoofdvoorman en dr. Kobayashi 3 Japanners aangewezen voor doorlopende bewaking.
 

Dinsdag, 27 december 1949

Gedurende de afgelopen nacht geen bijzonderheden.

De krankzinnige tegen de ochtend ietwat onrustig. Na injectie te hebben ontvangen van dr. Kobayashi weer in slaap gevallen.

In verband met beperkte koelruimte moest helaas worden geconstateerd dat een gedeelte van de bladgroenten, ketimoen, lobak, tjabé en pisang op het punt staat te bederven.

Opdracht gegeven de groenten te drogen dan wel in te zouten, van de tjabé sambal goreng te bereiden.

Om 09.00 uur op mijn verzoek met de 2e stuurman en de transportcommandant een bespreking gehad in verband met het feit dat buiten mijn medeweten door de transportcom­mandant corveeërs waren beloofd geworden aan de stuurman. Door mij is toen betaling geëist voor het bezigen van het werkvolk, tenzij het schip mij aan extra zout (voor het inmaken), thee (aangezien dit niet op de bestelbrief is opgebracht) kan helpen. Bovendien verzocht ik ten behoeve van de Japanners borden en mokken. Genoemde artikelen werden verstrekt.

Geconstateerd werd dat de zieken van Tjipinang niet in het bezit waren van winterkleding. Aangezien niet over reserve kleding werd beschikt werd besloten van overtollige dekens kleding te vervaardigen. Naaimachine werd van Onrust meegenomen, knopen en garens van Tjipinang.

Dagindeling als volgt:

07.00 uur ontbijt
08.00 - 12.00 uur corvee
13.00 uur middageten
14.00 uur ziekenrapport
18.30 uur avondeten
22.00 uur alles stil
  

Woensdag, 28 december 1949

Gedurende afgelopen nacht geen bijzonderheden.

Hedenochtend de Rode Kruis dokter door de verblijven van de Japanners rondgeleid. Dokter was zeer tevreden over behandeling, ligging en voeding van de Japanners.

Door mij werd een Japans veroordeelde aangetroffen in de hut bij de Japanse advocaat. De transportcommandant eveneens hiervan op de hoogte gebracht, aangezien hieruit bleek dat aan het reeds ingestelde passeerverbod door de militaire wachtpost niet stipt de hand was gehouden. Na onderzoek bleek dat de advocaat deze veroordeelde (Adzuma, 15 jaar) bij zich had laten komen om over zijn vonnis te spreken. Advocaat in bijzijn van Generaal Yamamo­to hierover onderhouden en hem zijn foute handelswijze onder ogen gebracht. Herhaling bedreigd met straffe maatregelen.

Krankzinnige gedraagt zich rustig.

De gehele dag grote aandacht besteed aan het zorgenkindje "de groenten".
Overige werkzaamheden: Corvee en aanmaak van winterkleding.
 

Donderdag, 29 december 1949

Tegen de ochtend de krankzinnige luidruchtig geweest.

Op verzoek van dr. Kobayashi hem de voetboeien aangelegd. Tijdens deze handeling was hij zeer rustig en promoveerde hij eigenmondig hr. Knuijsting tot zijn "papa", waarmee deze natuurlijk zeer ingenomen was.

Dr. Kobayashi rapporteerde eveneens dat een der T.B.C. patiënten wegens verslechterende toestand niet meer in staat was rijst te eten en werd voor deze patiënt brood gevraagd en verkregen. Direct levensgevaar niet aanwezig.

Wegens de slechte toestand van de pisangs werden deze verwerkt tot moes.

Heden werd gereed gekomen met het samenstellen van een lijst van gedeponeerde goederen, toebehorende aan Indonesische veroordeelden. Deze goederen waren verpakt in een doos en in deze doos waarschijnlijk bij vergissing tussen de goederen van Onrust (watertonnen, dekens, zeep, enz.) aan boord van dit schip gebracht. Lijst van deze goederen zal worden opgezonden naar Tjipinang. Overige werkzaamheden: Corvee en aanmaak van winterkleding.

Vrijdag 30 december 1949

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Begonnen werd met alle vonnissen enz. nogmaals na te gaan, waarbij verschillen werden geconstateerd als vermeld in deze schrijven no. 3 d.d. 01-01-1950 gericht aan Tjipinang, waarvan een copie u ter kennisname werd aangeboden.

Te 06.30 uur werd Penang binnengelopen. Voor aankomst alle Japanners benedendeks met uitzondering van de zieken. Geen moeilijkheden met havenarts en immigratie. Gedurende ligging in Penang extra militaire posten uitgezet. Bovendien kwamen 3 man "marine police” aan boord voor extra bewaking. Ook ging een Engels korvet in de nabijheid van de Tjisadane voor anker. Of dit gebeurde speciaal met het oog op onze Japanners is niet bekend. Nog even dient gememoreerd te worden, dat de immigratie-ambtenaar om een nominatieve opgave verzocht van de Japanners. Dit werd door mij geweigerd, aangezien mij voorkwam dat dit meer uit nieuwsgierigheid dan uit dienstbelang werd verzocht.

Gedurende de lossingswerkzaamheden de Japanners benedendeks gehouden. Te 02.00 uur vertrek en werd onmiddellijk extra appel gehouden. Allen aanwezig. Geest onder de militairen minder goed. Klachten over de voeding (voornamelijk slecht ontbijt en te weinig koffie gedurende de nachtdiensten). De krankzinnige blijft onrustig.

Ondanks alle genomen maatregelen blijft de groenten-situatie zorgelijk. Getracht zal worden een oplossing hiervoor te vinden.

Zaterdag 31 december 1949

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. In Port Swettenham werd om 09.30 uur voor anker gegaan. Dezelfde maatregelen getroffen als in Penang. Eveneens 3 man "marine police" aan boord. Geen moeilijkheden met havenautoriteiten. Vertrek om 05.30 uur.

Hedenanvond werd in de nieuwsberichten van de B.B.C. melding gemaakt van dit transport war-criminals.

Ook werd een telegram ontvangen van ds. Struiswijk met het verzoek om gedeponeerde goederen van Indonesische veroordeelden (zie verslag van 29 december 1949) te retourneren.

Deze goederen verpakt in kist (met lijst bijgevoegd) en zal deze kist worden afgegeven aan het agentschap van de K.J.C.P.L. te Singapore ter doorzending naar Batavia.

De geest onder de bewakingsmilitairen verslechterd. De commandant tracht verbetering te verkrijgen in de voeding voor deze militairen, doch schijnt dit niet zo eenvoudig te zijn aangezien de voeding aan boord van deze schepen door de maatschappij verpacht is aan Chinezen en deze dus op dit gebied de scepter zwaaien. Het is voor deze eenvoudige militairen ook zeer begrotelijk dat, terwijl zij weinig voeding krijgen, de Chinese bemanning zich op alle mogelijke momenten van de dag te goed zit te doen aan alle mogelijke uitgelezen gerechten.

Zondag 01 januari 1950

Tijdens de jaarwisseling is door de militairen vrij hevig geschoten. Hoop dat er voldoende munitie is overgebleven voor eventualiteiten.

Heden werd buiten ons medeweten door de transportcommandant een groep Japanse corveeërs ter beschikking gesteld. Door ons werd getracht voor de verrichte werkzaamheden een extraatje voor de Japanners te verkrijgen in de vorm van wat koffie en suiker, teneinde de prima geest die er onder hen heerst ook prima te houden, doch is dit op niets uitgelopen aangezien deze artikelen geleverd zouden moeten worden door de Chinese voedings-pachter. Derhalve stelden wij ons op het volgende standpunt: Voor deze Japanners wordt passage betaald aan de K.J.C.P.L. Als nu deze maatschappij werkvolk wil charteren voor het schilderen en schoonmaken van een harer schepen en zij dit wil doen uit personen waar passage voor is betaald, dan moet hier iets tegenover staan (laat het zijn in de vorm van koffie e.d.). Kan dit niet dan kan er ook geen werkvolk geleverd worden.

De geest onder de militairen slecht. Enkelen verlieten hun posten, anderen weigerden dienst te doen, wanneer geen betere voeding. Er werd zelfs voor de transportcommandant op tafel geslagen en geschreeuwd van "wij willen niet werken, indien geen andere voeding".

Enkelen dreigden zelfs met "rotzooi maken". De transportcommandant kon twee dingen doen: 1. De raddraaiers in de boeien slaan met alle gevolgen van dien, 2. overleg plegen. Van deze twee kwaden koos hij de laatste en verbeterde de situatie dermate dat wachtposten weer betrokken werden. Al met al is dit toch wel een bedroevend figuur ten opzichte van de Japanners. Deze gedroegen zich echter uiterst correct en beleefd. Mijns inziens zal er van hun zijde geen moeilijkheden te verwachten zijn, aangezien zij er wel van doordrongen zijn dat onzerzijds al het mogelijke wordt gedaan om deze reis voor hun zo goed mogelijk te doen verlopen.

De transportcommandant zal trachten het grootste gedeelte van de militairen in Singapore te doen overschepen op een K.P.M.-er met rechtstreekse verbinding Batavia. Mijns inziens is dit wel het beste om verdere moeilijkheden te voorkomen en kan dit ook best voor wat betreft de bezetting van de wachtposten.

Na het treffen van dezelfde maatregelen als bij aankomst in de vorige havens werd om 01.00 uur op de reede van Singapore voor anker gegaan. Geen moeilijkheden met havenautoritei­ten. Vermoedelijke vertrekdatum van Singapore as. donderdag.

In verband met nieuwjaar werd de Japanners toestemming verleend om op het voordek muziek te maken en voordrachten te houden. Dit viel zeer in de smaak. Dit werd tevens toegestaan om de geest goed te houden.
 

Maandag 02 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Voor wat betreft de militairen, hiervan gaan morgen 108 man onder leiding van 1 officier over op de "Van Riebeek" van de K.P.M. ter verder transport via Batavia naar Makassar. Dit zijn in hoofdzaak mensen de betrokken waren bij het incident van gisteren en anderen die de reis niet verder willen voortzetten! De reis zal nu verder worden voortgezet met een militaire bezetting van 1 transportcommandant, 1 dokter, 2 officieren, 8 onder-officieren en 26 korporaals en manschappen. Mijns inziens is deze kleine bezetting van betrouwbare mensen beter dan een grote waarvan en een helft op de andere helft moet passen.

Getracht werd in Singapore contact te verkrijgen met de Nederlandse consul teneinde het groenten-vraagstuk te bespreken, doch is dit niet gelukt aangezien de kantoren in Singapore gesloten waren in verband met Nieuwjaars-feestelijkheden. Morgen zal worden getracht via de consul gedroogde groenten te doen aankopen, daar deze duurzamer zijn. Met de Japanners geen moeilijkheden, ook krankzinnige hield zich rustig.
 

Maandagavond, 2 januari 1950

In verband met het vertrek van 108 militairen werd deze militairen opgedragen hun winterkleding en wapens in te leveren. Tevens het inleveren van de wapens werd door deze heren op een ongehoorde manier gereageerd. Er werd op de Hollanders gescholden op een geweldige manier. Teneinde erger te voorkomen adviseerde ik de transport-commandant de order van het inleveren der wapens in te trekken, hetgeen toen ook geschiedde. Even daarna ontstond er in de gang van de eerste klas hutten een geweldig tumult, want de militairen kwamen demonstratief hun winterkleding inleveren.
Na al het voorgevallene was hiervoor natuurlijk de enige plaats in de gang voor de hut van de transportcommandant. Een bende.
Dat er niet nog veel erger dingen zijn gebeurd is voor een groot gedeelte te danken aan het optreden van de sergeanten-majoor Donkers en Bekkers. Het meest ergerlijke was het meer dan onbeschofte gescheld op de Hollanders in bijzijn van de Japanners. Deze reageerden echter op geen enkele manier. Bleven zeer correct.

Dinsdag, 3 januari 1950

Afgelopen nacht rustig verlopen. Heden contact opgenomen met de consul in verband met de aankoop van groenten, aangezien de huidige voorraad absoluut ontoereikend was tot Japan. Besprekingen verliepen gunstig en kan morgen het nodige worden besteld.
Om 13.00 uur is het onwillige contingent militairen per prauw overgebracht naar de "Van Riebeek". Alles rustig verlopen. Al zingende vertrok deze troep.
Een deputatie, bijeen voor bespreking van de groenten-situatie, enz. reageerde voor het eerst op het gebeurde met de militairen, door te verklaren dat dit transport zonder een enkele militaire bewaking goed zal aankomen in Japan. Door mij werd onder de Japanners een soort politie ingesteld, die zorg moeten dragen dat tijdens het verblijf op het dek alles ordelijk verloopt. Onder dek zijn de groepscommandanten verantwoordelijk voor de goede gang van zaken.
Om zes uur werd het schip de haven ingesleept en kwamen we te liggen aan gate 4. Zeer ongunstig voor ons aangezien het transport naar de stad nogal enige deviezen vereist. Japanners zoveel mogelijk benedendeks gehouden aangezien er tot 's avonds 23.00 uur wordt gelost.
 

Woensdag, 4 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Stemming onder de Japanners heel goed. Ook vandaag zoveel mogelijk onder dek gehouden in verband met de werkzaamheden. Heden de bestelde voedingsmiddelen ontvangen.
Onder de militairen ontstond weer enige ontevredenheid over de deviezen. De door het vertrek van de groep militairen vrijgekomen deviezen schijnen nu niet bepaald redelijk verdeeld te zijn, in aanmerking genomen, dat de heren officieren bijna doorlopend op stap zijn met hun eigen transportkostenloze jeep, en de manschappen worden afgescheept met 1 dollar extra. Ondanks dit worden de wachten keurig geregeld en uitgevoerd door onder­officieren en manschappen.

Donderdag. 5 januari 1950

Afgelopen nacht rustig verlopen. Heden ten behoeve van de Japanners van het Internationale Rode Kruis 700 dekens, sigaretten en wat medicijnen ontvangen. Distributie van een en ander zal plaatsvinden en het vertrek uit Singapore, dat op morgen ongeveer 11.00 uur is gesteld.
Stemming onder de Japanners blijft door Ie aanvulling van groenten, 2e gift van het Rode Kruis op hoog peil.
Gisteren en vandaag enige Japanners ter beschikking gesteld van de militairen voor het sorteren en verpakken van de ingeleverde winterkleding. Ook heden weer zoveel mogelijk de Japanners benedendeks laten verblijven.

Vrijdag 6 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Krankzinnige rustig.
Heden 11.00 uur v.m. van Singapore vertrokken naar Saigon. Na het vertrek onmiddellijk
appèl gehouden. Allen aanwezig.
11.00 uur n.m. telegram ontvangen van H.G.V. inzake winterkleding. Deze kwestie was
echter reeds besproken met Intercross in Singapore en werden aldaar de reeds eerder
genoemde dekens verstrekt.

Zaterdag 7 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. De gehele dag op zee. Veel zeezieken.

Zondag 8 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. De gehele dag op zee. Veel zeezieken.

Maandag 9 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Om 09.00 uur voor de monding van de Mehkong, doch mocht eerst na 12.00 uur de rivier opgestoomd worden naar Saigon. Om 13.00 uur de rivier op. 18.00 Uur voor Saigon. Helaas werd door de Franse auroriteiten geen genoegen genomen met onze inentingscertificaten, want er werd naast een internationaal pokkencertificaat ook een idem geëist voor typhus, enz. Ook deze kwestie werd echter opgelost. Kapitein Westerhof en Elt. Antonietti telegrafisch teruggeroepen naar Batavia.

Dinsdag 10 januari 1950

De gehele nacht werd er gelost en geladen. Geen bijzonderheden. 07.15 Uur v.m. vertrek naar Hongkong. Commandant van de militaire bewaking momenteel Elt. Schüszler. Van de militaire wacht een junglekarabijn in de haven gevallen, kon niet meer opgehaald worden. Door de Franse politie is hiervan proces-verbaal opgemaakt.

Woensdag 11 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. De krankzinnige blijft zeer rustig. De gehele dag op zee. Veel zeezieken.

Donderdag 12 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. De gehele dag op zee. Veel zeezieken.

Vrijdag 13 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. De gehele dag op zee. Veel zeezieken.

Zaterdag 14 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Hedenochtend 06.00 uur v.m. Hongkong binnengelopen. Geen moeilijkheden met havenautoriteiten.
In verband met de Japanners moest het schip op de reede blijven liggen. Bewaking versterkt door vijf agenten van de havenpolitie.
 

Zondag, 15 januari 1950

Heden bezoek gehad van het Hoofd Intercross Hongkong. Geen bijzonderheden.

Maandag, 16 januari 1950

Afgelopen nacht geen bijzonderheden. Vertrek naar Japan vastgesteld op heden middag 04.00 uur. Vermoedelijke aankomst in Japan op 22 januari as.

Dinsdag 17 t/m zondag 22 januari 1950

Aangezien vermoed werd dat de aankomstdatum 23 januari zou worden, werd er dezes opgemerkt, dat tot en met die datum voeding voldoende zou zijn.

Na het vertrek uit Hongkong werd een vrijgekomen ruim voor de Japanners beschikbaar gesteld, zodat aanzienlijke verruiming van ligging kon plaatsvinden. De t.b.c.-patienten bleven buiten liggen echter voldoende beschermd tegen wind, enz. Voor de zieken werd van de militairen 55 stel ondergoed geleend.

Op 19 januari werd een telegram ontvangen van Struiswijk betreffende het mede terugnemen van medische instrumenten.

Maandag, 23 januari 1950

's Nachts 01.00 uur werd reeds voor de haven van Yokohama voor anker gegaan en om 08.00 uur werd het schip binnengeloodst.

Van te voren waren reeds enige Nederlandse autoriteiten aan boord gekomen w.o mr. Jongjans van de Nederlandse missie.

Mr. Jongjans had uit Tjipinang een afschrift van de namenlijst van de Japanners ontvangen en was op dezelfde verschillen gestuit als vermeld in deze schrijven no. 3 d.d. 01-01-1950. Een verbeterd afschrift namenlijst, alsmede een afschrift van bovengenoemd schrijven werd hem deze ter hand gesteld.

Uw brief no.J.N. 1/19/2 d.d. 6 januari 1950 werd ontvangen en werd mr. Jongejans mede van de inhoud op de hoogte gesteld.

Om acht uur had een kleine afscheidsplechtigheid plaats op verzoek van de Japanners en werd het woord gevoerd door generaal Imamura, die de Nederlanders bedankte voor de goede menselijke behandeling, enz. enz. Hierna verdwenen alle Japanners benedendeks.

Om half negen werd aan de kade gemeerd en waren wij getuige van een Amerikaanse (show) ontvangst. Vele persfotografen en film-operateurs waren aanwezig. Tot in de puntjes geuniformeerde M.P. stond met tommy-gun in de aanslag op de kade opgesteld. Veertien ambulance-wagens stonden te wachten voor de zieken.

Deze werden meteen, voor zover nodig met brancards, van boord gehaald en per ambulance vervoerd. Daarna volgde direct de ontscheping van de overige Japanners. Dezen werden vervoerd in grote vrachttrailers. Per trailer werden 40 Japanners vervoerd doch er was ruim voldoende plaats voor 60 man. Na iedere trailer volgde een jeep van de M.P. uitgerust met radio.

Aan elke Japanner werd een overjas uitgereikt. Telling geschiedde met een klein tel-uurwerk. Om elf uur was de gehele ontscheping afgelopen en waren wij in het bezit gesteld van een ontvangstbewijs voor 693 Japanners van de operations officier van de Sugame gevangenis, waarmede het transport dezz. als beëindigd kan worden beschouwd.

	De directeur P.W. Hoogendoorn

Reacties op dit artikel via het forum

Biografie Knuijsting