Morning Star - officële vlag van West Papua

 

Welkom
Verantwoording
Fotogalerij
Handige Links
Reageer
Gastenboek
De Judas-kus
West Papua in de pers
Prikbord
Bezoekersbijdragen



 


  naar vorige pagina
achter de tralies

Achter de tralies

Verhalen door Wouter Knuijsting,
gevangenisdirecteur Hollandia
1957-1962

BARSIL BATTERIE

Het meemaken van een Koninginnedag in een gevangenis in Nieuw-Guinea was een belevenis. Het mag misschien gek klinken, maar deze dag was voor de gevangenen de feestdag van het jaar. Het begon 's ochtends om zeven uur. Dan stonden alle gevangenen netjes gekleed opgesteld op de binnenplaats en werd door de directeur persoonlijk de strafafslag bekend gemaakt. Indien een gevangene zich het afgelopen jaar goed had gedragen kon hij een afslag krijgen, die varieerde van 3 tot 8 maanden. Na het afroepen van zijn naam, waarop de gevangene zich meldde, kreeg hij te horen hoeveel maanden hij afslag had gekregen en wat daardoor zijn nieuwe ontslagdatum was geworden. Deze afslagregeling was een koloniale instelling, die voor de gevangenen gunstig was en tevens preventief werkte. Immers bij slecht gedrag, geen afslag.

Hollandia gevangenis Koninginnedag

Koninginnedag in de gevangenis van Hollandia

Na dit officieel begin van de dag, volgde uren van louter plezier. Er was extra eten en drinken zoals krentenbollen, maaltijden die afweken van het normale gevangenis-menu, koffie met melk, chocolade enz. Bovendien waren er met diverse spelen prijzen te winnen in de vorm van shag-tabak, blikken koffie, zeep, tandenborstels, brillantine en spiegels.

Hollandia Koninginnedag Prijsuitreiking

Prijsuitreiking Koninginnedag door Dhr.v.d. Valk.

Er werd tijdens het volleyballen, zaklopen, touwtrekken, badminton, tafeltennissen en mastklimmen fel gestreden om de fel begeerde prijzen. Het indelen der wedstrijden en de arbritage werd geheel aan de gevangenen zelf overgelaten. Het is maar zelden voorgekomen dat het personeel bemiddelend moest optreden.

Over het gehele gevangenisterrein verspreid werd gespeeld, gezongen en gedanst. Dit dansen en zingen werd voornamelijk gedaan door primitieve gevangenen. Zij stonden in groepjes bij elkaar, stampten met de voeten op het ritme van trommelgeraas voortgebracht door het slaan op blikken. Daarbij brachten zij met iedere ademhaling een fluitend geluid door de neus ten gehore. Het geheel was nogal eentonig en voor de beoefenaars vermoeiend, doch zij konden dit uren onafgebroken volhouden.

Tot deze primitieven behoorde Barsil Batterie, een flink uit de kluiten gewassen knaap uit de binnenlanden van Sarmi. Hij zat al enige jaren in de gevangenis, had al wat Maleis, lezen en schrijven geleerd en stond daardoor toch al iets hoger op de ladder der beschaving. Toch vierde hij dit feest dansend en fluitend temidden van een groep streekgenoten. Dit urenlange beoefenen van dansen van "thuis" is hem waarschijnlijk, althans geestelijk niet goed bekomen.

Na deze ook voor mij vermoeiende dag zat ik 's avonds nog wat na te mijmeren over de wijze waarop mijn jongens de Koninginnedag hadden gevierd, toen de telefoon ging. Het was de wachtcommandant van de gevangenis. "Meneer, Barsil is gek geworden. Hij is vreselijk aan het vechten met de voormannen, die nu met z'n vijven bezig zijn hem in een isolatiecel te brengen. Moet u maar eens horen". Hij hield de hoorn van z'n oor en nu hoorde ik aan mijn kant een dierlijk gebrul en dat kwam dan van de binnenplaats, die toch nog zo'n vijftig meter van de telefoon in de gevangenis verwijderd was.

Ik gaf opdarcht onmiddellijk de dokter te bellen en beloofde zelf te komen. Binnen vijf minuten was ik er en de wachtcommandant bracht mij bij de isolatiecel. Daar had men hem met veel moeite in gekregen, doch met hem waren de vijf voormannen ook opgesloten, die op veilige afstand Barsil in de gaten hielden. Barsil zelf, doornat van het zweet stond op zijn beurt met verwilderde ogen tegen een muur gedrukt de voormannen te bespieden.

Ik vond de situatie vrij explosief, maar mocht toch niemand de indruk geven dat ik hem eigenlijk een beetje zat te knijpen, dus: "Maak maar open die deur". De wacht-commandant: "Meneer, ik zou het niet doen". Ik dapper: "Maak maar open". De deur ging open en ik stapte binnen. Ik hoorde nog een der voormannen roepen: "Meneer denk om uw bril", maar het was al te laat. Barsil vloog op mij af en klemde zijn onwelriekend zwetend lichaam aan mij vast. Hij sloeg en schreeuwde niet, maar klemde zich alleen maar angstig vast. Toen ik hem vroeg wat er toch aan de hand was, fluiterde hij mij in het oor: Ini orang maoe potong saja poenja kepala" (deze mensen willen mij onthoofden), waarbij hij op de voormannen wees.

Met de verzekering, dat dat toch helemaal hun bedoeling niet was, kon ik hem naast mij op een bankje krijgen. Ik gaf hem een sigaret en hij wilde die wel samen met mij oproken. Ik heb toch zelf maar een andere genomen. Hij rookte zwijgend maar hield daarbij toch scherp de voormannen in de gaten. Toen de dokter binnenkwam zag hij dat deze een vierkante tas bij zich had en dat was prompt aanleiding om mij weer om de hals te vliegen. De man was doodsbang, want hij fluisterde mij in het oor dat die tas bestemd was om zijn hoofd in mee te nemen. De dokter wilde hem graag op de ziekenzaal hebben.

We kregen hem met inschakeling van enige streekgenoten, die hem in zijn eigen taal toespraken in de ziekenzaal. Met heel wat overredingskracht kregen we hem op de onderzoek- tafel, waar hij gelaten zijn lot afwachtte geflankeerd door twee kameraden, die ieder een hand vasthielden. Hij bleef rustig liggen wachten totdat de dokter hem een injectie gaf. Na deze, hem blijkbaar meevallende prik, liet hij zich naar een bed brengen, waar hij vrij snel begon te doezelen.

Dit was voor Barsil Batteri het einde van een opwindende Koninginnedag. Voor mij bestond het uit een zeer noodzakelijk en zeer grondig bad.

Reden, hoofd voor Centrale Hollandia. D.w.z. naar ik later hoorde ging onder bepaalde groepen primitieven het gerucht dat de elektriciteitscentrale van Hollandia draaide met als brandstof afgehakte hoofden van mensen. Dit kan hebben meegespeeld in het in trance geraakte brein van Barsil. Barsil was overigens de volgende dag weer volkomen normaal en fit in de groentetuinen aan het werk.

 

Reacties op dit artikel via het forum

naar vorige pagina