Strijd om de Jappengrotten

Pacific, West Nieuw Guinea, Biak 1944

De Amerikanen, die de strijd om Biak hebben meegemaakt, herinneren zich dit zongeblakerde eiland, gelegen voor de Noordkust van West Nieuw Guinea, als een onwerkelijk en vreesaanjagend iets.

De bodemgesteldheid was onbeschrijfelijk. Het eiland was als het ware gelittekend door uitbarstingen van de natuur, die in het verleden hebben plaatsgevonden en de koraalrotsen en kalksteen plateaus langs de Zuidkust doen even onherbergzaam aan als het berglandschap op de maan.

Biak is een eiland met ontelbare grotten, grotten met afmetingen als van nauwe tunnels, grotten zo groot en zo diep als een vijf verdiepingen tellende huurkazerne. Met een even ingewikkeld gangenstelsel; grotten met spookachtige stalactieten en stalagmieten formaties, zoals ze nergens anders worden aangetroffen. Het is ook een eiland van onderaardse rivieren en weinig drinkwater, dat bovendien nog een uitzonderlijk vieze smaak heeft.

Soldaten vochten om het kostbare bezit van de waterputten en menig Amerikaan sneuvelde bij zijn pogingen, om onder dekking van de duisternis, voorwaarts te kruipen om zijn veldfles te vullen.

Het mysterie van de grotten van Biak is waarschijnlijk veroorzaakt door vulkanische uitbarstingen. Heel lang geleden werden beneden de zeespiegel gigantische bouwwerken opgetrokken door de altijd bezige koraaldiertjes en regenboogvissen, zij bevolkten de tunnels en gangen, waarin later duizenden mannen zich zouden ophouden.

Elkaar opvolgende vulkanische uitbarstingen moeten in lang vervlogen tijden de koraal formatie hebben opgelicht, tot zij op sommige plaatsen honderd meter of meer boven de zee uitstaken. Zo was de toestand toen wij kwamen.

Een Amerikaans “Task force”, samengesteld rond de 41e divisie infanterie landde op 27 Mei 1944 op Biak en ontdekte, dat de Japanners zich hadden genesteld in de rotsen, die de kuststrook beheersten, zowel in de onzichtbare als in de ondergrondse op natuurlijke wijze gevormde fortificaties. De Japanners hadden het eiland nog maar sinds enige maanden bezet maar hun onderzoekingen waren zorgvuldig gedaan.

Zij hadden een ingewikkeld ondergronds netwerk gevonden met vele geheime in en uitgangen, waarvan zij dankbaar gebruik hebben gemaakt. Deze wijd verspreide grotten waren tot nu toe op geen enkele kaart aangegeven en ontbraken natuurlijk ook ten ene male op de kaarten waar wij de beschikking over hadden. Met alle middelen hadden de Jappen, deze, door de spelingen der natuur ontstane voordelen uitgebuit. En zij hadden het goed gedaan. Op deze wijze hadden zij een vesting-eiland geconstrueerd, waarvan men kon zeggen dat het vrijwel onneembaar was.

Op 14 Juni 1944 ontving ik uit Hollandia bericht, dat ik mij onmiddellijk diende te melden op het hoofdkwartier van de commandant van het 6e leger. Generaal Krueger had zijn hoofdkwartier verplaatst van Finschafen en zich nu gevestigd op de Zuidelijke wal van de Humboltbaai. Het was tegen het invallen van de duisternis en terwijl ik naar de PIM reed vroeg ik mij af, wat de reden zou zijn voor deze dringende opdracht. Ik herinnerde mij de opdracht van enkele maanden geleden, om mij met spoed te melden in Port Moresby. Zou er deze keer iets mis gegaan zijn in Biak? Tot nu toe was ik volledig in beslag genomen om van Hollandia een grote militaire en vlootbasis te maken. Mijn werk bestond uit het aanleggen van vliegvelden, wegen en aanlegplaatsen voor schepen. Wat Biak betreft, ik had slechts de gebruikelijke optimistische communiqués gezien, die melding maakten van vorderingen bij deze actie.